U svakodnevnom životu često smo u situaciji da naša mišićna sila nije dovoljna za svladavanje neke veće sile . U tome slučaju koristimo se jednostavnim alatom koji se naziva poluga. Poluga je čvrsto tijelo koje se može zakretati oko oslonca, a služi za svladavanje veće sile manjom silom. Zakon poluge otkrio je još u 3. stoljeću prije Krista Grčki matematičar i fizičar Arhimed te izjavio: »Dajte mi dovoljno dugu motku i oslonac u svemiru i podići ću Zemlju.»
Sila koju svladavamo pomoću poluge, naziva se teret i označava se sa Q, a naša mišićna sila kojom djelujemo, naziva se sila i označava sa F. Udaljenost napadne tačke sile od oslonca je krak sile i označava se sa a, a udaljenost napadnetačke tereta od oslonca je krak tereta i označava sa b. Poluga je u ravnoteži ako je F a=Q b.
Zadatke za vježbu imate na LINKU
VAŽNA NAPOMENA : Prvo isprobati igricu ispod pa onda se " baciti " na rješavanje zadataka :)
ZAIGRAJ AKO SMIJEŠ !!! :)
Zadaci za vježbu
1.Izračunati intenzitet momenta sile ako je
njen intenzitet 0,2 kN a krak 40 cm.
2.)Viljuškar drži podignut teret težine 3 kN.
Ako je moment sile kojom teret deluje na
zglob viljuške 2250 Nm, odredi dužinu
viljuške
.
3.)Moment sile pri odvrtanju zavrtnja iznosi
60 Nm. Koliku silu treba upotrebiti za
odvrtanje ovog zavrtnja pomoću ključa
dužine 30 cm?
6.) Dečak težine 200 N i njegov tata težine
800 N nalaze se na klackalici. Ako je
rastojanje od tačke oslonca do tate 0,5 m,
odredi rastojanje od tačke oslonca
klackalice do dečaka.
7.)Na polugu koja se nalazi u ravnoteži deluju
sile od 0,75 kN i 0,15 kN. Koliki je krak
manje sile ako je krak veće sile 40 cm?
8.)Kraci poluge su 5 cm i 40 cm. Na manj i
krak deluje sila jačine 16 N. Kolikom silom
treba delovati na veći krak da bi poluga bila
u ravnoteži?
9.Na krak poluge dužine 60cm deluje sila od 12N. Kolika je dužina drugog kraka poluge na kojem se nalazi teret težine 18N, ako se poluga nalazi u ravnoteži?
10. Sila od 20N deluje na krak poluge dužine 1,2 metra. Kolika je težina tereta koji se nalazi na drugom kraju poluge dužine 0,8 metara, ako je poluga u tavnoteži?
11.Kolika je masa tereta koji se nalazi na kraku poluge koji je dugačak 30cm, ako je pri delovanju sile od 40N na krak dužine 60cm poluga u ravnoteži?
12.Oslonac djeli polugu tako da je a=3/4 L. Kolika je masa tereta koji se nalazi na suprotnom kraku poluge, ako je poluga u ravnoteži kada na duži krak deluje sila od 240N?
13.Dužina poluge je 200cm. Koliki je krak sile, ako je poluga u ravnoteži kada na jednom njenom kraju deluje sila od 60N, a na njenom drugom kraju se nalazi telo težine 180N?
14.Dužina poluge je 100cm. Gdje treba postaviti oslonac da bi poluga bila u ravnoteži kada na jedan njen kraj deluje sila od 5N, a na njenom dugom kraju se nalazi teret mase 2kg?
15.Na polugu deluju tri sile kao na slici. Ako je F1 = 10 N, F2 = 15 N, a = 60 cm, b = 40 cm i c=30 cm odrediti silu F3 tako da poluga bude u ravnoteži.
16.Masa homogene poluge iznosi 9kg. Kolikom silom treba delovati na duži krak poluge koji je dugačak 150cm da bi poluga bila u ravnoteži kada se na drugom njenom kraku dužine 50 cm nalazi teret težine 600N?
17.Na krajevima homogene masivne poluge nalaye se tereti masa 1 kg i 4 kg. Poluga je u ravnoteži kada se oslonac nalazi na udaljenosti od 2L/5 od kraja poluge sa težim tegom. Kolika je masa poluge?
18.Na krajeve homogene poluge mase 2 kilograma i dužine 3 metra deluju sile jačina 2 N i 8 N. Na kom rastojanju od krajeva poluge treba postaviti oslonac da bi poluga bila u ravnoteži?
0 Primjedbe